Khi ca sỹ "không thuộc bài"

Trên các sân khấu kịch, đã và đang tồn tại những "chuyên gia" nhắc nhở đứng sẵn trong cánh gà để làm nhiệm vụ... nhắc bài. Còn trên sân khấu nhạc nhẹ, quên thì dĩ nhiên chả có ai nhắc... đã đành nhưng phải chăng, ca sĩ hiện nay lười đến thế?

Từ quên đến... chế lời

Trường hợp ca sĩ hát quên lời thì không dừng lại lớp ca sĩ mới vào nghề mắc phải mà hàng Diva, hàng sao như Mỹ Linh, Thanh Lam... cũng không phải ngoại lệ. Cách đây không lâu, Mỹ Linh lỡ mồm trong chương trình truyền hình trực tiếp Con đường âm nhạc của nhạc sĩ Đỗ Bảo - Ngọc Châu với câu "Và em sẽ là người đàn ông..." trong ca khúc Bức thư tình đầu tiên khiến khán giả lẫn... nhạc sĩ Đỗ Bảo cũng phải bật cười, nhiều người còn đùa nhau: "Mỹ Linh dạo này đúng là manly thật, hát cũng phải sửa đại từ cho hợp". Trường hợp của Mỹ Linh đúng là lỡ mồm vì sau đó để chữa ngượng, cô chuyển thành "...người đàn ông của đời em", thôi thì trăm tội đổ tại cái tật hay quên vậy.

Mỹ Linh	Thanh Lam

Mỹ Linh đã vậy, Thanh Lam cũng chẳng kém khi cố tình hay quên thì chưa biết nhưng với câu hát: "Có con đường chở mưa nắng đi" (Em còn nhớ hay em đã quên - Trịnh Công Sơn) xem ra hơi phi lí và thiếu thực tế, đem so với câu gốc "Có con đò chở mưa nắng đi" Này em có nhớ, tên bài vẫn là Này em có nhớ nhưng khi thể hiện ca khúc này, cô lại chuyển toàn bộ ngược lại Em thành Anh và cũng từ trường hợp này, nhiều người yêu nhạc Trịnh đã phản đối cách đổi đại từ thiếu tính biểu cảm này.

Trong đó có nhiều ý kiến so sánh với ca khúc Em và tôi về cách dùng đại từ của nhạc sĩ Thanh Tùng, rõ ràng em và tôi là một cách nói rất tình cảm, đại từ chuyển tải sự hợp lý trong tình yêu nhưng Thanh Lam chuyển thành Anh và tôi thì rõ ràng khác hẳn, nhân vật em trong ca khúc có cách cách hờn dỗi, giận giữ vì bị phụ bạc rất... đàn ông, chứ không mang tính biểu cảm của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn và làm mất đi tính tự sự vốn có của ca khúc Này em có nhớ. thì đúng là... phi lí thật, con đò có thể gợi hình chuyên chở được chứ còn con đường thì nằm im, chở được thì e... hơi khó. Ngoài ra, Thanh Lam cũng là ca sĩ chuyên sửa đại từ dù cho ngữ cảnh có phù hợp hay không.

Hồ Quỳnh Hương

Những ca sĩ không thuộc lời mà lại truyền hình trực tiếp thì đúng là... tai họa, chương trình Điểm hẹn âm nhạc là một ví dụ cho "thảm họa" quên lời. Clip Sao mai điểm hẹn Dương Quốc Hưng hát linh tinh, chế lời ca khúc Người yêu nhé (Nguyễn Ngọc Thiện) lâu nay vẫn là... trò cười cho thiên hạ trên YouTube. Đây có thể khó xem là tai nạn vì ca khúc này khá phổ biến và dễ hát nhưng một ca sĩ có thể hát sai lời, bịa giai điệu gần như từ đầu đến cuối có thể xem là trường hợp hiếm và xứng đáng ghi danh vào Guiness Việt Nam.

Có khi chuyện quên lời lại... khiến không ít khán giả cười ồ, những ca sĩ đi diễn tỉnh, khi không tập trung vào lời ca khúc thì quên và chế ra những câu rất đời thường, câu cuối cùng của bài hát Vùng trời bình yên (Hữu Tâm) đã từng bị một ca sĩ... cho thành "Nắm tay ta về, vùng trời... lạnh lẽo" hay như bài Biết đâu nguồn cội (Trịnh Công Sơn) thì "Em đi qua chuyến đò, thấy con trâu đang nằm ngủ",

Thử tìm nguyên nhân trong khi lời hát gốc là: thấy con trăng đang nằm ngủ.

Hoàng Hải	Quốc Thiên

Phải nói, nhiều ca sỹ Việt rất lười. Từ lười học vũ đạo, lười những môn nghệ thuật bổ trợ như văn học, trang điểm...đến lười nghe nhạc, học lời dẫn đến những chuyện khôi hài. Nếu quy chụp bệnh lười tập luyện, học lời ca khúc cho tất cả những ca sĩ từng quên lời thì không hẳn, nhưng ít nhiều... những tai nạn này cũng không phải từ trên trời rơi xuống. Chả thế mà có ca sĩ nổi tiếng khi tham gia đêm nhạc Nguyễn Văn Tý, nhạc dạo 4 lần ca khúc Dư âm vẫn chẳng thể nào bắt được nhịp để hát thì... quên lời đâu phải là cái gì xa lạ.

Ca sĩ Quốc Thiên, quán quân của Việt Nam Idol 2009 khi được tác giả hỏi khéo về vụ hát sai lời ca khúc Son (Đức Nghĩa) trong đêm nhạc dân gian, cho rằng: "Với những câu hát mà chỉ thay đổi 1 chữ thôi, thì ngữ nghĩa bài hát có thể hoàn toàn thay đổi thì tuyệt đối phải hoàn toàn chính xác. Câu hát như: Xoay vần còn quay quay, mà tôi lại hát thành Quay vần còn quay quay... thì đúng là lời hát của tôi khá lủng củng, mà đúng là tôi quên thật" và sau đó trong đêm chung kết, Quốc Thiên đã sửa lại cho đúng với cách nói của dân gian "Con tạo xoay vần".

Tuy nhiên, nhiều chương trình yêu cầu ca khúc mới mà thời gian quá ít để nhớ lời thì đúng là nhiệm vụ bất khả thi cho ca sĩ. Trường hợp Hồ Quỳnh Hương hát sai Những khung trời khác (Đỗ Bảo) có thể chấp nhận được vì mức độ mới của ca khúc hay như trên sân khấu Bài hát Việt, ca sĩ Hoàng Hải cầm giấy lên sân khấu, nhưng thà như thế còn hơn là... lừa khán giả bằng cách nhồi nhét những câu chữ vô nghĩa và nhảm nhí vào bài hát.

Hoàng Hải sau sự việc đó cũng tự rút cho mình kinh nghiệm: "Nếu lần sau nhận lời những chương trình đòi hỏi sự cấp tốc như vậy thì cũng nên xem xét lại, chứ một lần như vậy cũng đủ sợ rồi vì lên sân khấu như vậy, vừa bị động lại vừa mất bình tĩnh, mắt cứ chăm chú nhìn giấy thì tay, chân cũng đơ luôn, khó biểu diễn lắm".

Trần Thu Hà

Ca sĩ Việt có đam mê với ngôn ngữ thường rất ít, trường hợp biết viết văn và làm thơ như Trần Thu Hà không nhiều và cũng chính vì "tình yêu ngôn ngữ" khiến những ca khúc nặng tính văn học như các tác phẩm của nhạc sĩ Ngọc Đại, Quốc Bảo, Đỗ Bảo... thường được Hà Trần thể hiện rất thành công. Qua giọng hát, có thể thấy được người nghệ sĩ biểu cảm với ngôn ngữ hay hướng đến lời ca như một nét đẹp rất riêng cho ca khúc.

Lời bài hát là một phần quan trọng trong ca khúc, nó không chỉ góp phần thành công cho giai điệu mà bên cạnh đó, phần lời còn thể hiện cá tính của mỗi tác giả viết ra, dù đó có là phổ thơ. Theo nhạc sĩ trẻ Nguyễn Đức Cường, tác giả của những Nồng nàn Hà Nội, Em trong mắt tôi... thì "hát sao cho chuẩn lời, đó không hẳn là tôn trọng giới nhạc sĩ chúng tôi mà đó cũng là cách tôn trọng khán giả."

Theo Suc Tre Viet Nam